آشنایی با اصول فیزیولوژی ورزشی در ورزش های قدرتی، توانی، انفجاری
قدرت و توان عضلانی
قدرت بیشترین نیرویی است که می توان هنگام یک انقباض عضلانی با یک سرعت انقباض معین بکار گرفت هنگام یک انقباض ایزومتریک حداکثر (بیشینه) رخ می دهد. این مقیاس قدرت را با عنوان حداکثر انقباض ارادی MVC می شناسند.
تاثیر سرعت انقباض عضلانی بر قدرت
بدان معنی است که قدرت خاص یک سرعت انقباض است و همه شاخص های مقادیرقدرت را باید با توجه به سرعت انقباض توضیح داد: در هر حال، هنگام انقباضهای دینامیک ( پویا، همیشه این احتمالا وجود ندارد که از سرعت یک انقباض به ویژه زمانی که از وزنه های آزاد برای مثال، میله ها و دمبلها یا متفاوتی استفاده می شود مطلع می شویم
بنابراین، هنگام انقباضهای دینامیک، قدرت نوعا با باری سنجید می شود که می تواند در تعداد دفعات مشخصی برداشته شود
با افزایش سرعت انقباض، زمان اندکی برای تولید نیرو وجود دارد و قدرت کاهش می یابد دلیل آن مدت زمانی است که صرف فراخوان واحدهای حرکتی تا بالاترین حد ممکن می شود و زمانی که نیاز است تا نیروهای هر واحد حرکتی در حال انقباض جمع شوند. هنگام انقباضهای ایزومتریک، این پدیده می تواند بدون زمانهای انقباض تحقق یابد. با وجود این، انقباضهای سریع تر مانع از فراخوانی حداکثر واحدهای حرکتی می شود و در نتیجه قدرت کاهش می یابد. تاثیر سرعت انقباض عضلانی بر قدرت کاهش می یابد.
انواع قدرت و اهميت آن در تمرين
- تمرين قدرتي با انواع مختلف قدرت سروكار دارد كه هر يك اهميت خاصي براي برخي از رشته هاي ورزشي و ورزشكاران دارند.
- قدرت عمومی
- قدرت ویژه
- قدرت بیشینه
- قدرت عمومي ،پايه برنامه كلي تمرين قدرتي است . در نخستين مرحله تمرين يعني سازگاري ساختاري و نيز در طول چند سال اول برنامه قدرتي ورزشكاران مبتدي ،قدرت بايد به طور ويژه مورد توجه قرار گيرد .پايين بودن قدرت عمومي ممكن است پيشرفت كلي ورزشكار را محدود سازد. همچنين احتمال آسيب ديدگي را افزايش مي دهد و حتي موجب ناموزوني شكل بدن و كاهش قابليت قدرت عضلاني مي شود.
- قدرت ويژه , قدرت دسته اي از عضلات (حركت دهنده هاي اصلي) است, كه ويژه حركات يك ورزش خاص مي باشد . همان گونه كه از واژه قدرت ويژه برمي آيد , اين نوع قدرت براي هر ورزش , ويژه است. از اين رو هر گونه مقايسه بين ميزان قدرت ورزشكاران رشته هاي ورزشي مختلف فاقد اعتبار است . در صورتي كه بخواهيم قدرت ويژه را به مقدار بيشينه خود برسانيم بايد, در مراحل پاياني فصل آماده سازي هر ورزشكار نخبه, تمرينات قدرت ويژه را در برنامه تمرين بگنجانيم
- قدرت بيشينه Mxs)) ,نشان دهنده بالاترين نيرويي است كه دستگاه عصبي – عضلاني مي تواند هنگام انقباض بيشينه ايجاد كند. سنگين ترين باري كه يك ورزشكار مي تواند در يك حركت بلند كند, قدرت بيشينه ناميده شده و به صورت صددرصد بيشينه (1RM) بيان مي شود. با توجه به اهداف تمرين دانستن قدرت بيشينه ورزشكار در هر حركت داراي اهميت است, زيرا پايه و اساس محاسبه بار تمرين در هر مرحله از قدرت مي باشد
فعال شدن دستگاه عصبی مرکزی، عملکرد عصبی عضلانی و قدرت عضلانی
- به طور کلی، گسترش نیروی بیشینه به هنگام انقباضهای عضلانی با سطح مقطع عضله اسکلتی تناسب دارد. در نتیجه، تمرینی که توده عضله را افزایش می دهد، قدرت عضلانی را نیز افزایش خواهد داد. با وجود این، پژوهشها نشان می دهند که قدرت عضلانی فقط به توده عضله بستگی ندارد، بلکه بخشهای عصبی وابسته به فراخوا نی واحد حرکتی نیز در این رابطه مهم اند
سهم عصبی قدرت عضلانی
- مشخص می کند چرا بعضی از افراد بدون برخورداری از عضلات حجیم می توانند نیروی انقباضی بیشینه ای را تولید کنند. که این امر توجیه کننده قدرت اولیه ای است که به هنگام تمرین مقاومتی حاصل می آید. به علاوه یافته های تمرینی نشان می دهند که دستگاه عصبی مرکزی را می توان با گسترش عملکرد ( فراخوان واحد حرکتی ) ورزیده ساخت.
- یافته های تمرینی نشان می دهد که دستگاه عصبی مرکزی را می توان با گسترش عملکرد ( فراخوان واحد حرکتی ورزیده ساخت.
تمرين قدرتي و سازگاري عضلاني
- تمرين قدرتي منظم , موجب تغييرات يا سازگاري هاي ساختاري و فيزيولوژيكي در بدن مي شود .ميزان سازگاري ها, با فشار اعمال شده بر بدن توسط حجم ( مقدار) ،تواتر و شدت (بار ) تمرين نسبت مستقيم دارد. تمرين تا زماني براي ورزشكار مفيد است كه بدن را براي سازگاري با فشار كار جسماني تحت فشار قرار دهد . به عبارت, ديگر در صورتي كه بدن با فشاري بيش از آنچه كه عادت دارد روبرو شود با قوي تر ساختن خود با عامل فشار سازگار مي شود . زماني كه باركار به اندازه اي نباشد كه به آستانه سازگاري برسد اثر تمرين ناچيز يا حداقل بوده و سازگاري رخ نمي دهد
- سازگاري عصبي و عضلاني در تمرين قدرتي را نشان مي دهد اگرچه قدرت به طور پيوسته و با گذشت زمان افزايش مي يابد ولي افزايش اوليه قدرت ناشي از سازگاري عصبي است, و نتيجه هيپرتروفي پس از گذشت چند ماه قابل مشاهده است از اين مرحله به بعد افزايش قدرت با هيپرتروفي و سازگاري عصبي ارتباط دارد كه خود آنها نيز به ميزان بار و روش تمريني مورد استفاده بستگي دارد
- سازگاري عصبي با تمرين قدرتي, از طريق افزايش توانايي فعال سازي حركت دهنده هاي اصلي, يعني مجموعه عضلاتي كه درانجام حركت درگير هستند و بهبود هماهنگي عضلات موافق و مخالف اثبات شده است. نتيجه طبيعي افزايش قدرت در انجام حركات مورد نظر خواهد بود.
بطور كلي دو نوع سازگاري عضلاني بر اثر تمرين ايجاد مي شود كه عبارتند از:
هيپرتروفي و سازگاري عصبي